Już niedługo będziemy mogli fotografować zaćmienie Słońca. Jak się przygotować i zrobić idealne zdjęcie Jak sfotografować zaćmienie Słońca? W tym poradniku znajdziecie odpowiedzi.

Kiedy nastąpi całkowite zaćmienie Słońca?

Zaćmienie to sytuacja, gdy Księżyc przechodzi między powierzchnią Ziemi a Słońcem i zaczyna przesłaniać tarczę słoneczną. To zjawisko będzie widoczne już 25 października 2022 roku. Pojawi się ono jako zaćmienie częściowe. Jak podaje serwis, będzie ono widoczne w Polsce od około kwadransa po jedenastej, a zakończy się około pół godziny po trzynastej. Maksymalny efekt zjawiska będzie widoczny około 20 minut po godzinie dwunastej.

Następne zaćmienie częściowe będzie można zobaczyć 29 marca 2025 roku. Kolejne będą miały miejsce 12 sierpnia 2026 roku i 2 sierpnia 2027 roku. Więcej dat można znaleźć na stronie pl.wikipedia.org/wiki/Zaćmienie Słońca.

Jak sfotografować zaćmienie Słońca

Ważne jest, aby odpowiednio przygotować się do zaćmienia słońca, aby uchwycić idealne zdjęcie. Ważne jest, aby wziąć pod uwagę pogodę i widoczność zjawiska w obecności chmur. Nie musi być całkowicie jasne. W pewnych warunkach może przydać się cienka warstwa chmur. Zmniejszy ona jasność tarczy słonecznej i może pozwolić na fotografowanie bez konieczności stosowania dodatkowych filtrów przyciemniających. Takie filtry mogą być potrzebne w przypadku pięknej, bezchmurnej pogody. W moich analogowych czasach udało mi się raz sfotografować częściowe zaćmienie. Pamiętam, że było pochmurno. Słońce prześwitywało przez chmury, a do wykonania zdjęcia nie były potrzebne żadne filtry.

Nie wiadomo, jak będzie wyglądało we wtorek, 25 października, w tym roku. Nikt tego nie wie. Ważne jest, aby być przygotowanym na wszystkie ewentualności. W tym celu warto wykonać zdjęcia testowe. Można już robić zdjęcia Słońca w normalny, nie zaćmieniowy dzień.

Jak fotografować Słońce

Przy fotografowaniu Słońca z technicznego punktu widzenia pojawiają się dwa problemy. Mały rozmiar obiektu wynikający z odległości oraz jasność tarczy słonecznej. Ustalenie właściwej ekspozycji może być trudne.

Do rozwiązania pierwszego problemu można użyć teleobiektywu. Obiektyw o ogniskowej 3000 mm wystarczyłby do wypełnienia całego kadru światłem słonecznym. W praktyce jednak nie potrzeba aż tak dużego powiększenia optycznego. Wystarczy, że słońce zajmuje tylko niewielką część kadru. Nie musi ono wypełniać całego kadru. Zdjęcie będzie nadal dobrze wyglądało, nawet jeśli ogniskowa będzie krótsza (400mm, 500mm lub 600mm). Łatwiej będzie też uchwycić słońce w kadrze.

Filtry szare mogą posłużyć do rozwiązania drugiego problemu, jakim jest jasność Twojej tarczy słonecznej.

Aparat powinien wybrać prawidłową ekspozycję, jeśli w kadrze znajduje się wystarczająca ilość tarczy słonecznej. Prześwietlenie jest możliwe, jeśli słońce jest zbyt małe. Włącz alarm prześwietlenia w aparacie, aby to sprawdzić. Pozwoli to określić, czy doszło do prześwietlenia. Będziesz musiał skorygować każdą widoczną nadmierną ekspozycję obszaru tarczy słonecznej. Kompensacja ekspozycji może być ustawiona na minus. Możesz też fotografować w trybie manualnym i samodzielnie regulować parametry ekspozycji.

Jaki sprzęt jest potrzebny do fotografowania zaćmienia Słońca?

Takie zdjęcia wymagają teleobiektywu i aparatu fotograficznego. Aby zmniejszyć ilość światła wpadającego do aparatu, potrzebne będą również filtry "szare". Pogoda i zachmurzenie będą decydować o sile tłumienia światła przez filtry. Możesz użyć innych filtrów lub metod opisanych poniżej, jeśli nie masz wystarczającej ilości filtrów szarych.

Dla łatwiejszego fotografowania możesz jeszcze użyć monopodu lub statywu. Jest on szczególnie przydatny w przypadku korzystania z ciężkiego sprzętu. Znacznie łatwiej jest wycelować i stworzyć wykadrowany obraz. Te zdjęcia będą wymagały bardzo krótkiego czasu ekspozycji. Drgania aparatu nie są problemem, więc nie masz obaw o nieostre zdjęcia. Monopod lub statyw jest używany tylko do kadrowania cięższego obiektywu. Nie jest to niezbędny element wyposażenia.

System stabilizacji obrazu w aparacie lub obiektywie przyda się, jeśli kadrujesz z ręki. Znacznie ułatwi to komponowanie kadru przy długich ogniskowych. Obraz nie będzie tak bardzo "latał". Różnicę będziecie mogli zobaczyć sami.

Sprzęt do fotografowania:

  • aparat fotograficzny,
  • teleobiektyw
  • Telekonwerter do zwiększenia ogniskowej
  • Aby ułatwić kadrowanie, użyj monopodu lub statywu
  • Filtry ograniczające światło przechodzące przez obiektyw.

To kilka przykładowych zestawów, które wykorzystałem do wykonania zdjęć.

Zestaw pierwszy:

Aparat z matrycą APS-C z obiektywem 200 mm, telekonwerterem x 1,4 i filtrami szarymi. Zestaw ten zapewnia pełnoklatkowy odpowiednik ogniskowej 448 mm.

200 mm x 1,4 x 1,6 = 448 mm

Oto wynik działania takiego zestawu:

To jest ostateczny obraz po wykadrowaniu i pokolorowaniu

Cały zestaw wygląda tak.

Kolejne zdjęcie zostało wykonane tym zestawem:

Filtr szary można było wykorzystać do wykonania powyższego zdjęcia. Należy wtedy przymknąć przysłonę o cztery podziały do wartości f/36. Mocne domknięcie przysłony spowoduje jednak nieznaczne zmniejszenie ostrości zdjęcia.

Kolejny kadr został już wykonany pod bezchmurnym niebem. Musiałem dostosować ustawienia aparatu, ponieważ słońce świeciło mocniej. Filtr ND16 okazał się niewystarczający. Musiałem użyć ND500, co oznacza przyciemnienie o 9 EV. Na kolejnym kadrze widać rezultat.

Zdjęcie okazało się bardzo podobne do tego pokazanego wcześniej. Jedynie plamy Słońca znajdują się w innych miejscach.

Zestaw drugi

Aparat z matrycą FF, obiektyw 1000 mm, telekonwerter x2, filtry kolorowe + film z koca ratunkowego

Mam do dyspozycji ogniskową 2000 mm z obiektywem 1000 mm x 2.

Oto efekt działania takiej ogniskowej: Poniższe zdjęcie (pełna klatka):

Cały zestaw wygląda tak.

Ten obiektyw ma stałą jasność przy f/10, więc musiałem przyciemnić światło przez niego wpadające. Użyłem telekonwertera (dwa stopnie przysłony) oraz filtrów kolorowych dołączonych do zestawu. Zielony i pomarańczowy.

Ale taki zestaw nadal wpuszczał zbyt dużo światła i przy czasie otwarcia migawki 1/8000 sekundy dysk słoneczny był prześwietlony. Wpadłem na improwizowane rozwiązanie: Zrobiłem film z awaryjnego koca, który kosztował mnie kilka złotych. Choć obraz jest lekko rozmazany, to i tak efekt jest lepszy z tym filmem niż bez. Przyciemnia się o nieco ponad 5 EV. To wystarczyło, aby uzyskać przyzwoite ujęcie.

Jeśli chcesz robić zdjęcia podczas częściowego zaćmienia, to zaopatrz się w obiektyw o dłuższej ogniskowej. Jeśli nie posiadasz takiego, możesz użyć najdłuższego. Aby uzyskać idealną ekspozycję, będziesz musiał użyć krótkiego czasu naświetlania, zamknąć szczelnie przysłonę lub użyć neutralnego filtra szarego lub dowolnego filtra, który zmniejsza moc światła wpadającego przez obiektyw. Jako awaryjny film do koca możesz użyć także.

Specjalne filmy Baadera są lepsze do fotografowania słońca niż filmy z kocówki życiowej. Dostępne są w dwóch wersjach: ND 3.8 do fotografii i ND 5.0 do obserwacji. Nie jest jeszcze w moim posiadaniu, ale na pewno jak będzie okazja to się zaopatrzę.

Zdjęcia z zaćmienia Słońca

Te zdjęcia pokazują różne fazy zaćmienia Słońca, które miało miejsce 20 marca 2015 roku.

Ostatnie zdjęcie zostało wykonane krótko po zaćmieniu.

Te kadry zostały wykonane 10 czerwca 2021 roku. Zaćmienie było bardzo krótkie.

Opis sprzętu użytego do wykonania tych zdjęć znajduje się we wpisie Czwartkowe zaćmienie Słońca - zobacz zdjęcia i sprzęt.

Mam nadzieję, że teraz jesteście w stanie zrobić wspaniałe zdjęcia zaćmienia Słońca. To zjawisko jest fascynujące i warto je fotografować. Będziecie mogli czerpać wiele satysfakcji z uchwyconych kadrów.

Skorzystaj z formularza komentarzy, aby zadać pytania lub podzielić się swoimi doświadczeniami z tego typu fotografią.